Monumentalna zapora po ponad 100 latach nadal robi wrażenie. To w Pilchowicach kręcono "Skąpanych w ogniu"

Pierwsze zapory, które powstały na terenie Polski budowane były przez Niemców, w czasach gdy nasz kraj znajdował się pod ich zaborem. Z tego też powodu najstarsze tego typu obiekty znajdują się w województwie dolnośląskim. Zapora w Pilchowicach to druga co do wielkości kamienna zapora wodna.

Zapora wodna w Pilchowicach powstała po serii pustoszących powodzi. Obiekt został zaprojektowany przez prof. Otto Intze oraz dr inż. Curta Bachmanna. Budowa rozpoczęła się w 1904 roku, a ostatnie prace trwały jeszcze w 1912 roku. Technologia, w której powstała dziś jest już zapomniana. W tamtych czasach wszystkie tego typu obiekty powstawały z kamieni, które były łączone betonem. Monumentalny obiekt ma 69 metrów wysokości, a jego korona aż 270 metrów długości.

Woda ze zbiornika zasilała turbiny elektrowni, która mieści się poniżej zapory i przypomina przytulny, rodzinny dom. Wytwarzano w niej ponad 8 MW energii elektrycznej, co na początku XX wieku było wręcz cudem techniki. Kanał spustowy wybudowano z boku zapory i ma kształt schodów, dzięki czemu możliwe jest wyhamowywanie wody.

W wyniku budowy zapory powstał zalew o powierzchni 240 hektarów i pojemności 50 mln metrów sześciennych, który przyciąga miłośników turystyki wodnej. Jezioro Pilchowickie chętnie odwiedzane jest przez spacerowiczów i wielbicieli przyrody.

Film Jerzego Passendorfera "Skąpani w ogniu" (1963) powstał na podstawie powieści Wojciecha Żukrowskiego. Opowiada o pierwszym okresie po wyzwoleniu ziem polskich spod zaboru niemieckiego. Dramatyczne dni na Ziemiach Odzyskanych, konflikty miejscowej ludności z ludnością osiedlającą się, nowe warunki życia, nowa rzeczywistość. Kapitan Sowiński (Stanisław Mikulski), były członek AK, stara się łagodzić antagonizmy, sam jednak przegrywa prywatną walkę, kiedy nie udaje mu się powstrzymać od wyjazdu do Niemiec Rutki (Beata Tyszkiewicz), miejscowej Ślązaczki, której rodzina od lat walczyła o polskość Śląska.

Sceny do tego wojennego filmu kręcone były m.in. we Wleniu (m.in. spotkanie Sowińskiego ze "Sprężyną"), w Kleczy (chałupa Hajduków), Łupkach, na stacji PKP Pilchowice Zapora (spotkanie Rutki i kapitana Sowińskiego), na dworcu PKP Wleń (bitwa kpt Sowińskiego z "bandytami"), na zaporze na Jeziorze Pilchowickim (walka z niemieckimi dywersantami).

Zobaczcie jak budowano zaporę wodną w Pilchowicach i jak wyglądała kilkadziesiąt lat temu!