Te pałace w okolicach Zgorzelca z dnia na dzień popadają w niełaskę. Zrujnowane i zaniedbane. Niektóre to prawdziwe koszmarki

Pałac w Żarskiej Wsi został wzniesiony w 1740 roku i przez wieki zamieszkiwali go wysoko urodzeni Niemcy, m.in. rodzina Krügera i Brasego oraz Schäffer. Posiadłość nie stanowiła ich własności, a jedynie pełniła funkcję siedziby zarządcy dóbr i domu czeladnego. Po zakończeniu wojny przeszła w ręce PGR i wtedy rozpoczął się proces rujnowania pałacu, który trwa do dziś.

Historycy do dziś nie potrafią ustalić, kto dokonał grabieży pałacu. Po 1945 roku cały teren przeszedł w ręce PGR-u. Pod koniec II wojny światowej ukrywano tu zbiory rzeźb i bezcennych obrazów średniowiecznych. Przechowywano również 17 tys. książek z Biblioteki Milicha w Görlitz. Do 1989 roku pałacowe wnętrza zamieszkiwali pracownicy PGR-u, którzy je zdewastowali, podobnie jak oficynę dworską i kaplicę cmentarną. W latach 90-tych obiekt wykupił prywatny przedsiębiorca i od tego czasu pałac niszczeje. Stał się się lokalnym "koszmarkiem".

Pałac w Jędrzychowicach zachwycał jeszcze chwilę po zakończeniu II wojny światowej. Powstał prawdopodobnie już w drugiej połowie XVI wieku. Rozbudowano go w 1611 roku i z tego okresu pochodzi prawdopodobnie wieża i zachodnie skrzydło. Dziś po ogromnym zespole dworskim zostały tylko ruiny i zabytkowy park.

Dziś trudno uwierzyć, że w tym miejscu znajdowały się rozległe zabudowania dworskie. Na miejscu znajdziemy tylko ruinę wieży z dworem. Po zabudowaniach gospodarczych nie ma już dzisiaj śladu. Obiekt znajduje się obecnie w rękach prywatnych.

Pierwsze wzmianki o rozległej posiadłości z okolic Zgorzelca pochodzą z 1306 roku. Pałac został wybudowany na dębowych palach i był otoczony fosą. Uległ zniszczeniu w wyniku wielkiego pożaru w 1683 r., ale odbudowano go już w trzy lata później. Dzisiejszy "pałac na wodzie" lata świetności ma już dawno za sobą. W 2020 roku został wystawiony na sprzedaż, więc była szansa na tchnienie w niego nowego życia, ale nie znalazł się do tej pory nikt, kto mógłby to zrobić.

Dziś pałac przypomina bardziej obraz nędzy i rozpaczy. Każdego roku niszczeje, a zabytkowe elementy przestały już urzekać. Spotkał go zupełnie inny los niż brata bliźniaka spod Jeleniej Góry. Został wybudowany w 1732 r. Obiekt jest częścią zespołu pałacowego: parku i zabudowań gospodarczych z XVIII-XIX w. Zespół pałacowy znajduje się w Rejestrze Zabytków z 1977 r. i 1984 r., ale niewiele z tego wynika. Na starych fotografiach prezentuje się imponująco. Niestety, to już przeszłość.

W Kościelnikach Górnych znajduje się eklektyczny pałac, należący niegdyś do rodziny von Carnap. Powstał w latach 1866–1867 i jest to jeden z najładniejszych zabytków w okolicy. Jeszcze do niedawna był zasiedlony przez mieszkańców, którzy wspominają, że miejsce tętniło życiem oraz, że pamiętają czasy jego świetności. Wielu ubolewa nad obecnym stanem pałacu, który mimo ogromnego potencjału, popada w ruinę.

Powybijane szyby, zniszczony dach, drzwi z "kartonu" i odpadający tynk - tak wygląda niegdysiejsza wizytówka Kościelnik Górnych. Pałac został sprzedany w 2004 roku i od tego czasu pada łupem złodziejaszków oraz walczy z siłami natury. Właściciel nie zabezpiecza go w żaden sposób, a na jego teren bez problemu można wejść, a nawet wjechać ciężarówką, bo dookoła znajdują się zabudowania folwarczne, w których mieszkają ludzie.