Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Świdnica - wyjątkowe miasto z klimatem i historią. Jakie zabytki warto tu zobaczyć?

Elżbieta Węgrzyn
Elżbieta Węgrzyn
Fontanna z Neptunem to charakterystyczny punkt na Rynku. Tu zwykle umawiają się na spotkanie mieszkańcy.
Fontanna z Neptunem to charakterystyczny punkt na Rynku. Tu zwykle umawiają się na spotkanie mieszkańcy. Elżbieta Węgrzyn
Świdnica, to dawna stolica księstwa świdnicko-jaworskiego. Odwiedzających ją turystów zachwyca swoją starówką i niepowtarzalnym klimatem. Co ciekawe, miasto szczyci się drugim po Wrocławiu co do wielkości zespołem zabytkowej architektury na Dolnym Śląsku. Podpowiadamy, jakie zabytki i atrakcje warto zobaczyć w Świdnicy.

Spis treści

Świdnica to wyjątkowe miasto z historią

Jeśli lubicie odwiedzać miasta z klimatem, w których na każdym kroku zetknąć się można z historią, to Świdnica jest miejscem, w którym to właśnie znajdziecie. Dzięki braku wojennych zniszczeń, to miasto szczyci się drugim po Wrocławiu co do wielkości zespołem zabytkowej architektury na Dolnym Śląsku.

Leżące na Przedgórzu Sudeckim nad rzeką Bystrzycą miasto Świdnica, stolica księstwa świdnicko-jaworskiego było prężnym ośrodkiem kupieckim, zaś jego nazwa wywodzi się od krzewu świdwy, czyli rodzaju jadalnego derenia. Krzewy te miały rosnąć nad Bystrzycą, i to właśnie bliskość tej rzeki ściągnęła na ten teren - około 700 lat p.n.e. plemię Ślężan. Tak powstała tu wioska rybacka. Dzięki rozwojowi rzemiosła i handlu w średniowieczu powstałe na jej podwalinach miasto stało się prężnym ośrodkiem - stolicą niezależnego księstwa. Rządzący nim książęta piastowscy zadbali o to, by Świdnica stała się jednym z najbardziej istotnych ośrodków miejskich na Śląsku.

Świdnica zachwyca klimatem i historią! Jakie atrakcje i zabytki warto tu zobaczyć? [ZDJĘCIA]
Makieta Świdnicy w Muzeum Dawnego KupiectwaElżbieta Węgrzyn

Pod koniec XIII wieku w Świdnicy rozwijało się szkolnictwo, powstały łaźnie miejskie i praktyki medyków, miasto mogło bić swoją monetę - florena i było trzecim co do wielkości - po Wrocławiu i Legnicy miastem regionu. O tym, że okres ten był dla Świdnicy złotym wiekiem świadczy m.in. to, że w XIV wieku powstawały tu pierwsze brukowane drogi, a liczba ludności wzrosła, przez co miasto to stało się drugim po Wrocławiu najludniejszym obszarem zurbanizowanym w regionie.

Wiek później powstały tu pierwsze wodociągi, a liczba rzemieślników sięgała niemal 1,2 tysiąca. Rozwijał się też handel, niestety wojna trzydziestoletnia przerwała złoty wiek miasta. Mimo wszystko imponująca była szybkość wprowadzania tu takich nowinek jak oświetlenie ulic (okres napoleoński), teatru (lata 20. XIX w.) i pierwszych połączeń kolejowych (lata 40. XIX w.).

Świdnica zachwyca klimatem i historią! Jakie atrakcje i zabytki warto tu zobaczyć? [ZDJĘCIA]
Widok z wieży Ratusza w ŚwidnicyElżbieta Węgrzyn

Druga wojna światowa, która odcisnęła się piętnem na Wrocławiu ominęła Świdnicę. Czego nie zniszczono podczas niej, to niestety ulegało degradacji później Okres PRL-u odcisnął negatywne piętno na zabudowie Starego Miasta, a część Świdnicy zajęta została na potrzeby wojsk radzieckich. Co więcej, w okresie 1984–1990 tu właśnie siedzibę miało dowództwo Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej. Zatem na Dolnym Śląsku nie tylko Legnicę można było nazywać "małą Moskwą". Dziś zabytkowa zabudowa miasta jest powoli rewitalizowana.

Z wieży świdnickiego Ratusza piękny widok na starówkę

Kto chce cieszyć się klimatem świdnickiej starówki, powinien przyjść do Rynku i choć trochę pospacerować po tym pięknym placu i rozchodzącymi się z niego uliczkami. Nie brakuje tu pięknie zdobionych kamienic, ciekawych detali i mieszczących się w nich lokali gastronomicznych, miejsc handlowych i usługowych. Zabytkowy układ urbanistyczny obejmuje m.in. Rynek, oraz wybrane kamienice ul. Grodzkiej, Kotlarskiej, Łukowej, Pułaskiego, Trybunalskiej, Kotlarskiej, Długiej, Jagiellońskiej, Komunardów, Kościelnej, Równej, Teatralnej, Wewnętrznej, Wałowej i Mennickiej.

Rynek to serce Świdnicy - zobacz mapę

Piękny widok na starówkę podziwiać można z odbudowanej w ostatnich latach po katastrofie z 5 stycznia 1967 roku wieży Ratusza. Konstrukcja runęła wówczas, a z jej odbudową zwlekano i udało się to dopiero w 2010 roku dzięki wsparciu funduszom pozyskanym z Unii Europejskiej. Nowa wieża zaopatrzona jest w windę, zatem jest dostępna dla osób z problemami z poruszaniem się, ma niemal 58 m wysokości i liczy 10 kondygnacji.

Świdnica zachwyca klimatem i historią! Jakie atrakcje i zabytki warto tu zobaczyć? [ZDJĘCIA]
Fontanna z Neptunem to charakterystyczny punkt na Rynku. Tu zwykle umawiają się na spotkanie mieszkańcy. Elżbieta Węgrzyn

Wieża czynna jest przez cały rok (z wyjątkiem wybranych świąt), we wszystkie dni tygodnia (poza poniedziałkami) w godzinach 10 - 18.

  • Bilet normalny - 5 zł
  • Bilet ulgowy - 2,5 zł.
  • Wejście bezpłatne: dzieci do lat 6 oraz posiadacze świdnickiej karty dużej rodziny lub karty seniora.

Rynek to też niepowtarzalne detale, czyli herby i symbole kupieckie, piękne barokowe rzeźby oraz ustawione w narożach fontanny. Tę z Atlasem i tę z uzbrojonym w trójząb Neptunem zna każdy mieszkaniec miasta, przy nich często rozpoczynają się spacery po mieście, to charakterystyczne miejsca spotkań.

Świdnickie zabytki militarne - przemysłowe i użyteczności publicznej

Świdnica jako bogate miasto kupieckie wzniosło mury obronne. Ich elementy pochodzące z XIV w., a także zawarte w nich fortyfikacje średniowieczne - basteje - oraz pozostałości powstałej tu twierdzy Fryderyka Wielkiego istnieją do dziś.
Świdnica to też zabytki przemysłowe. Tu warto wymienić takie obiekty jak:

  • dworce PKP: Świdnica Miasto, Świdnica Przedmieście oraz Świdnica Kraszowice;
  • fabryka liczników elektrycznych przy ul. Łukasińskiego 26, czyli trzy hale z łącznikiem z pocz. XX w.,
  • wodociągowa wieża ciśnień z 1870 r. przy ul. Nauczycielskiej 3;
  • dawny spichlerz przy ul. Kotlarskiej 16;
  • pozostałości 10 młynów wodnych m.in. przy ul. Kraszowickiej, Pionierów, Wrocławskiej, Komunalnej i Częstochowskiej;
  • świdnickie mosty i wiadukty kolejowe oraz drogowe z przełomu wieków XIX i XX w..

W mieście tym znajdują się też piękne i objęte opieką konserwatora zabytkowe gmachy użyteczności publicznej . Wśród nich wyjątkowo urodziwe gmachy:

  • Dawne Muzeum Miejskie – przy ul. Muzealnej 4, wybudowane w roku 1892;
  • Gmach Banku Zachodniego WBK (dziś Santander) – przy pl. 1000-lecia 1, wybudowany w roku 1903;
  • Gmach Sądu Okręgowego - przy pl. Grunwaldzkim, wybudowany w roku 1885;
Świdnica zachwyca klimatem i historią! Jakie atrakcje i zabytki warto tu zobaczyć? [ZDJĘCIA]
Gmach Sądu Okręgowego przy Placu GrunwaldzkimElżbieta Węgrzyn

COMPONENT {"params":{},"component":"gallery_button"}

  • Budynek Poczty Głównej – przy pl. Grunwaldzkim 1 niedaleko dworca Świdnica Miasto i Sądu Okręgowego;
  • Budynek Teatru Miejskiego - przy ul. Rynek 45; wybudowany w roku 1822;
  • Dawne gimnazjum miejskie - przy ul. Franciszkańskiej 7; powstałe w połowie XIX w..
  • i w końcu Ratusz w Świdnicy - obecnie istniejący powstał w latach 1717–1720, choć pierwszy - gotycki powstał z kamienicy kupieckiej w ostatniej dekadzie XIII wieku.
Świdnica zachwyca klimatem i historią! Jakie atrakcje i zabytki warto tu zobaczyć? [ZDJĘCIA]
Świdnicki RatuszElżbieta Węgrzyn

Ratusz i Muzeum Dawnego Kupiectwa

Ratusz w Świdnicy ze swoim gotyckim pierwowzorem niewiele ma wspólnego. Sam budynek, jak i jego wieża kilka razy płonął, wieżę zaś burzono lub upadała sama pod naporem upływającego czasu. Współczesny wygląd gmachu zawdzięczamy odbudowie z lat 1717–1720, zaś wieża ratuszowa odbudowana została dopiero w ostatnich latach po katastrofie budowlanej z lat 60. XX w.

Lokalizacja Muzeum Dawnego Kupiectwa w Świdnicy - zobacz mapę

W Ratuszu mieści się Muzeum Dawnego Kupiectwa prezentujące obszerny zbiór eksponatów dokumentujących rozwój handlu. Aranżacje kolejnych wnętrz pokazują jak przed wiekami wyglądały świątynie kupiectwa, czyli apteka, sklep kolonialny, warsztat piwowara, kramy zamożnych kramarzy, czy stacja benzynowa sprzed II wojny światowej. Nie brak też wglądu w takie urządzenia jak kasy sklepowe i kalkulatory, a także niezbędne wielu profesjom urządzenia metrologiczne. Z tych drobiazgów i przedmiotów służących do pracy wyłania się obraz kupców sprzed wieków.

Świdnica zachwyca klimatem i historią! Jakie atrakcje i zabytki warto tu zobaczyć? [ZDJĘCIA]
Muzeum Dawnego Kupiectwa - ekspozycja wagElżbieta Węgrzyn

Muzeum posiada niewielką ekspozycję dotyczącą świdnickich Żydów. Prezentowane w holu macewy z XIV wieku, a najstarsza z 1289 roku. Na pierwszym piętrze odwiedzający mogą podziwiać Salę Rajców, galerię obrazów oraz salonik. Tu znajdują się eksponaty prezentujące dzieje Świdnicy, na uwagę zasługuje m.in. wielkopowierzchniowa makieta przedstawiająca Świdnicę XVII wieku, a także przedmioty pochodzące ze świdnickich stanowisk archeologicznych. W tych wnętrzach prezentowane są też kopie rzeźbionych płyt nagrobnych Piastów świdnickich: założyciela księstwa świdnickiego – Bolka I oraz jego wnuka – Bolka II. Obaj władcy spoczywają w Krzeszowie. Na uwagę zasługuje też kolekcja obrazów i barokowych mebli.

Muzeum czynne jest
od maja do września

  • wtorek - piątek: w godz. 10.00 - 17.00
  • sobota - niedziela: w godz. 11.00 - 17.00

od października do kwietnia

  1. wtorek - piątek: 10.00 - 16.00
  2. oraz sobota - niedziela: 11.00 - 17.00
Świdnica zachwyca klimatem i historią! Jakie atrakcje i zabytki warto tu zobaczyć? [ZDJĘCIA]
Muzeum Dawnego Kupiectwa - zabytkowe mebleElżbieta Węgrzyn

Bilety wstępu do muzeum. Zobacz cennik 2022:

  • normalny 8 zł,
  • ulgowy i wycieczkowy 5 zł

Karnet muzeum + wieża ratuszowa:

  • normalny 11 zł,
  • ulgowy i wycieczkowy 6 zł,

W piątek wstęp bezpłatny. Muzeum proponuje też oprowadzanie wycieczek w cenie 40 zł oraz lekcje muzealne 40 zł.
Grupy zorganizowane powinny zgłosić swoje przybycie nie później niż dzień przed wizytą - tel. 74 852 12 91.

Świdnickie legendy

Każda z zabytkowych kamienic świdnickich ma niepowtarzalną historię, z wieloma powiązane są legendy, niektóre mają nawet XVII-wieczny rodowód.
Jedną takich kamienic jest Apteka "Pod Bykami" przy ul. Długiej 45, uważana zgodnie z przekazem legend za najstarszy budynek w mieście "pramiejsce", dawną leśniczówkę pamietającą czasy, gdy w miejscu dzisiejszej Świdnicy były jedynie lasy, w których polowano m.in. na dziki. Te zwierzęta razem z gryfem trafiły do herbu miasta. Ciekawym detalem zdobiącym gmach są umieszczone na wysokości pierwszego piętra sylwetki byków.

Świdnica zachwyca klimatem i historią! Jakie atrakcje i zabytki warto tu zobaczyć? [ZDJĘCIA]
Elżbieta Węgrzyn

Popularna legenda dotyczy Domu pod Złotym Chłopkiem - Rynek 8. To podanie o chciwym rajcy, który próbował wzbogacić się nieuczciwie i spotkała go zasłużona kara. Nie radził sobie jako alchemik i nie potrafił przemieniać innych kruszców w złoto, to wytresował kawkę by cwany ptak kradł dla niego. Podstęp odkryto, a mężczyznę skazano na zamknięcia na tarasie wieży Ratusza, gdzie miał wedle legendy umrzeć z głodu. By nie zapomnieć o tym haniebnym czynie miał powstać posąg przypominający rajcę. Lecz umieszczony na wieży spadł i pozostała z niego tylko kamienna głowa. Dziś można ją oglądać w Ratuszu.

Świdnica zachwyca klimatem i historią! Jakie atrakcje i zabytki warto tu zobaczyć? [ZDJĘCIA]
Elżbieta Węgrzyn

Piękny dom „Pod Złotym Gryfem” na rogu ulic Łukowej i Kotlarskiej też ma swoją legendę. W budynku tym miała się w średniowieczu znajdować studnia z wyjątkowo pyszną wodą. Problem w tym, że czerpiącym ją ludziom, zwłaszcza pięknym kobietom, zdarzało się z takiego czerpania nie wracać. Słowem ginęły, jak kamień w wodę. Zabicia monstrum żyjącego w piwnicach podjął się młody mężczyzna samodzielnie, lub też został zwabiony obietnicą darowania mu win za morderstwo. Wedle przekazów czerpiących wodę porywał gryf, którego podobiznę znajdziemy na rzeczonej kamienicy i w herbie Świdnicy. Jednak sposób jego zabijania i pomysł na pozbycie się go przypomina bardziej legendę o bazyliszku. Stwór miał bowiem potrafić zamieniać w kamień innych samym tylko spojrzeniem i sam skamieniał, gdy wysłany na jego zgładzenie młodzieniec przywdział wypolerowaną i odbijającą jak lustro zbroję.

Świdnica zachwyca klimatem i historią! Jakie atrakcje i zabytki warto tu zobaczyć? [ZDJĘCIA]
Gryf, czy bazyliszek? A może to pierwowzór warszawskiego bazyliszka?Elżbieta Węgrzyn

Świdnica i jej kościoły

Poza swoim rodowodem kupieckim, Świdnica ma jeszcze jedną istotną kartę swojej historii. Jest ona duchowym sercem regionu z wyjątkowymi obiektami sakralnymi, w tym Kościołem Pokoju, katedrą św. Stanisława i św. Wacława z jedną z najwyższych wież kościelnych w Polsce mierzącą aż ponad 101 m oraz siedzibą biskupstwa.

Świdnica zachwyca klimatem i historią! Jakie atrakcje i zabytki warto tu zobaczyć? [ZDJĘCIA]
Kościół Pokoju w ŚwidnicyDariusz Gdesz

Kościół św. Trójcy, czyli tzw. Kościół Pokoju to najmłodszy z trzech wybudowanych na Dolnym Śląsku tego typu kościołów po tym w Głogowie i Jaworze. W 2001 Kościół Pokoju w Świdnicy został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO i stanowi najcenniejszy zabytek miasta. Kościół ten powstał w dziesięć miesięcy począwszy od 23 sierpnia 1656 roku, czyli wkopania kamienia węgielnego. Został wzniesiony na planie krzyża greckiego w systemie szachulcowym, to budowla o ogromnej kubaturze oparta na drewnianym szkielecie, który wypełnia masa z gliny i słomy. Budowla łącznie na parterze oraz na czterech piętrach empor mogła ugościć 7,5 tysiąca osób, z czego około 3 tys. to były miejsca siedzące. Zabytek ten słynie z wystroju wnętrza, w tym zabytkowych organów.

Świdnica zachwyca klimatem i historią! Jakie atrakcje i zabytki warto tu zobaczyć? [ZDJĘCIA]
Wnętrze głównej nawy katedryElżbieta Węgrzyn

Gotycka katedra św. Wacława i Stanisława w Świnicy ze swoją imponującą wieżą króluje nad miastem i całą okolicą. Jest jednym z punktów orientacyjnych i kolejnym ważnym zabytkiem miasta. Kościół wybudowano pomiędzy 1330 rokiem a 1546. Trzynawowa katedra przyciąga wzrok do swoich pięknie zdobionych portali, zachwyca wystrojem kaplic i barokowymi zdobieniami. Obiekt ten 15 marca 2017 został wpisany na listę Pomników Historii.
To jeden z największych kościołów Dolnego Śląska i jeden z najwyższych w kraju.

Wielbiciele perełek sakralnych doceniają też inne zabytkowe świdnickie świątynie oraz budowle klasztorne:

  • Kościół św. Krzyża,
  • Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy,
  • Kościół św. Józefa,
  • czy Kościół św. Andrzeja Boboli,
  • pałac opatów cystersów krzeszowskich,
  • zespół poklasztorny urszulanek.

Świdnickie parki zachęcają do odpoczynku

Na terenie Świdnicy nie brakuje zieleni. Poza licznymi skwerami i zieleńcami jest tu aż 8 parków miejskich (inne opracowania mówią o 12) w różnym stopniu zagospodarowania i specyfiką. Są to:

  1. Park Centralny
  2. Park Ułanów
  3. Park Młodzieżowy
  4. Park Pionierów
  5. Park Saperów
  6. Park im. Gen. Sikorskiego
  7. Park Strzelnica
  8. Park Zawiszowski (Hakera)

Te zielone enklawy zachęcają do aktywności, a także słyną z cennego drzewostanu. Warto też wspomnieć, że Park Zawiszowski jest ujęty w gminnej ewidencji zabytków. Co więcej ochroną konserwatorską objęto m.in. jego bramę wejściową.

Park Zawiszowski w Świdnicy - mapa

Świdnica współczesna. Oto atrakcje warte polecenia

Świdnica przyciąga do siebie nie tylko zabytkami i historią, ale też zapewnia współczesne atrakcje dla odbiorców o zróżnicowanych gustach. Na uwagę zasługują tutejsze obiekty sportowe i rekreacyjne jak w zimie kryte lodowisko, czy w lecie kompleks basenów odkrytych świeżo po remoncie.

Miasto to ma też w swoim kalendarzu kulturalnym imprezy flagowe cieszące się popularnością w całym regionie, jak:

  • Giełda Staroci, Numizmatów i Osobliwości (każda pierwsza niedziela miesiąca). Impreza o 50-letniej tradycji w Rynku gromadzi tłumy świdniczan oraz gości z całego Dolnego Śląska;
  • Festiwal Teatru Otwartego (zwykle w jeden weekend na początku lipca);
  • Świdnicki Festiwal Filmowy „Spektrum” (co roku jesienią);
  • Festiwal Bachowski (co roku na przełomie lipca i sierpnia);
  • Targi zdrowej żywności „Zdrowie ma smak” i Świdnicki Festiwal Piwa (zwykle sierpień);
  • Dni Fotografii (co roku we wrześniu/październiku);
  • Rajd Świdnicki Krause;
  • Półmaraton Świdnicki (jesień).
Fontanna z Neptunem to charakterystyczny punkt na Rynku. Tu zwykle umawiają się na spotkanie mieszkańcy.

Świdnica - wyjątkowe miasto z klimatem i historią. Jakie zab...

Inne atrakcje w pobliżu Świdnicy:

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Materiał oryginalny: Świdnica - wyjątkowe miasto z klimatem i historią. Jakie zabytki warto tu zobaczyć? - Świdnica Nasze Miasto

Wróć na boleslawiec.naszemiasto.pl Nasze Miasto